Hệ thống báo cháy đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ con người và tài sản khỏi hỏa hoạn. Tủ trung tâm báo cháy địa chỉ là bộ não của hệ thống, đóng vai trò thu thập và xử lý thông tin từ các thiết bị đầu vào, sau đó đưa ra cảnh báo kịp thời, giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại do hỏa hoạn gây ra. Bài viết này của VNPT iAlert sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về cách tủ trung tâm báo cháy địa chỉ để bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp với nhu cầu.
Tủ trung tâm báo cháy địa chỉ là gì?
Tủ trung tâm báo cháy địa chỉ là thiết bị điều khiển trung tâm của hệ thống báo cháy. Nó có nhiệm vụ giám sát, nhận tín hiệu từ các thiết bị báo cháy khác như đầu báo khói, đầu báo nhiệt, nút nhấn khẩn cấp,… và kích hoạt các thiết bị cảnh báo như chuông báo động, đèn tín hiệu khi có cháy xảy ra.
Tủ điều khiển báo cháy trung tâm thường được đặt tại vị trí thuận tiện để quản lý, giám sát như tại khu vực lối ra vào chính, sảnh đón tiếp hay phòng bảo vệ. Tủ cần được lắp đặt ở nơi dễ tiếp cận, thông thoáng và tránh các ảnh hưởng nhiệt độ, va đập mạnh.
Việc lựa chọn địa chỉ lắp đặt cụ thể cần tuân thủ theo quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy và thiết kế kỹ thuật của nhà thầu, đơn vị thi công hệ thống báo cháy.
Chức năng của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ
Những chức năng chính của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ:
Giám sát các đầu báo cháy:
- Nhận tín hiệu từ các đầu báo khói, nhiệt, khí gas, nút nhấn khẩn cấp,… khi phát hiện cháy.
- Hiển thị vị trí kích hoạt trên bảng điều khiển.
Kích hoạt cảnh báo:
- Khởi động hệ thống chuông báo động, đèn tín hiệu, loa phát thanh trong trường hợp cháy.
- Gửi tín hiệu báo động đến trung tâm giám sát (nếu có).
Kiểm soát hệ thống:
- Cho phép tắt/bật các đầu báo riêng lẻ để bảo trì.
- Kiểm tra chu kỳ các thiết bị báo cháy.
- Ghi lại nhật ký hoạt động hệ thống.
Nguồn điện dự phòng:
- Cung cấp nguồn điện dự phòng từ ắc quy để duy trì hoạt động khi mất điện lưới.
Giao diện người dùng:
- Hiển thị trạng thái hệ thống qua màn hình, đèn LED.
- Điều khiển thủ công qua bàn phím hoặc nút nhấn.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ
Cấu tạo và cách thức hoạt động của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ như sau.
Cấu tạo của tủ điều khiển báo cháy trung tâm
Các thành phần cấu tạo của tủ điều khiển báo cháy trung tâm.
Bảng điều khiển và hiển thị:
- Màn hình LCD hoặc đèn LED để hiển thị trạng thái hệ thống, vị trí kích hoạt.
- Bàn phím hoặc nút nhấn để điều khiển, lập trình.
Bộ vi xử lý (CPU):
- Điều khiển và xử lý tất cả hoạt động của tủ trung tâm.
- Có bộ nhớ lưu trữ dữ liệu, cấu hình.
Nguồn điện:
- Nguồn điện chính từ lưới điện AC.
- Bộ sạc và ắc quy dự phòng cung cấp điện khi mất nguồn.
Module giao tiếp (Interface):
- Module đầu vào (Input) kết nối với các đầu báo như đầu báo khói, nhiệt, khí.
- Module đầu ra (Output) kết nối với các thiết bị cảnh báo như chuông, đèn, loa.
Bus kết nối:
- Dây cáp truyền tín hiệu số giữa tủ trung tâm và các module, đầu báo.
- Sử dụng giao thức truyền thông như SLC (Signaling Line Circuit).
Khối đóng cắt (Relays):
Đóng/cắt mạch điều khiển các thiết bị phụ trợ như quạt khói, thang máy,…
Vỏ tủ và cáp nối:
- Vỏ tủ bằng kim loại hoặc nhựa chống cháy.
- Các đầu cáp nối với nguồn điện, module, đầu báo.
Nguyên lý hoạt động của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ
Nguyên lý hoạt động của tủ trung tâm báo cháy địa chỉ như sau:
Giám sát liên tục:
- Tủ trung tâm liên tục quét và giám sát trạng thái của tất cả các đầu báo kết nối thông qua các module đầu vào.
- Mỗi đầu báo được gán một địa chỉ duy nhất trong hệ thống.
Phát hiện cháy:
- Khi một đầu báo (khói, nhiệt, khí) kích hoạt do phát hiện cháy, tín hiệu số tương ứng sẽ được gửi đến tủ trung tâm.
- Tủ trung tâm xác định địa chỉ của đầu báo kích hoạt và hiển thị vị trí trên màn hình.
Kích hoạt cảnh báo:
- Khi nhận tín hiệu cháy, tủ trung tâm sẽ kích hoạt các thiết bị cảnh báo như chuông báo động, đèn tín hiệu, loa phát thanh thông qua các module đầu ra.
- Đồng thời, có thể gửi tín hiệu đến trung tâm giám sát từ xa (nếu có).
Điều khiển phụ trợ:
- Tủ điều khiển báo cháy trung tâm còn có thể điều khiển các thiết bị phụ trợ như quạt khói, thang máy, van khóa cửa,… thông qua các rơ-le đóng/cắt mạch.
Nguồn điện dự phòng:
- Khi mất nguồn điện chính, ắc quy dự phòng sẽ cung cấp điện cho tủ trung tâm và duy trì hoạt động của hệ thống trong một thời gian nhất định.
Lập trình và cấu hình:
- Người quản lý có thể lập trình, cấu hình tủ trung tâm thông qua bàn phím hoặc phần mềm chuyên dụng.
- Có thể bật/tắt riêng lẻ các đầu báo để bảo trì, kiểm tra định kỳ.
Hướng dẫn lựa chọn tủ trung tâm báo cháy địa chỉ
Khi lựa chọn tủ trung tâm báo cháy địa chỉ, việc xem xét kỹ lưỡng các yếu tố sau đây sẽ giúp đảm bảo hệ thống báo cháy hoạt động một cách hiệu quả và an toàn.
Khả năng tương thích: Đảm bảo tủ điều khiển báo cháy trung tâm có khả năng tương thích với các loại đầu báo và thiết bị phụ trợ. Điều này bao gồm khả năng kết nối và tích hợp với hệ thống mạng của toà nhà để quản lý và giám sát từ xa, giúp dễ dàng mở rộng hoặc nâng cấp hệ thống khi cần thiết.
Dung lượng và khả năng mở rộng: Xem xét dung lượng tối đa mà tủ trung tâm có thể hỗ trợ, cũng như khả năng mở rộng để thêm đầu báo hoặc mô-đun mở rộng. Điều này quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu của toàn bộ tòa nhà hoặc khu vực cần bảo vệ.
Độ tin cậy và bảo mật: Chọn tủ trung tâm có hệ thống pin dự phòng để đảm bảo hoạt động liên tục trong trường hợp mất điện. Bảo vệ quyền truy cập thông qua mật khẩu hoặc phương thức xác thực khác cũng rất quan trọng để ngăn chặn truy cập trái phép.
Giao diện và tính năng sử dụng: Tìm kiếm giao diện trực quan và dễ sử dụng, cung cấp thông tin rõ ràng về trạng thái hệ thống. Khả năng tạo báo cáo sự kiện và lưu trữ lịch sử hoạt động cũng là những tính năng cần thiết.
Tuân thủ tiêu chuẩn: Đảm bảo tủ trung tâm tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế hoặc địa phương về hệ thống báo cháy, như NFPA, EN, hoặc TCVN. Việc này giúp tăng cường độ tin cậy và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Hỗ trợ và bảo hành: Chọn nhà cung cấp cung cấp thời gian bảo hành hợp lý và dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật khi cần. Sự hỗ trợ này đảm bảo rằng bạn có thể giải quyết mọi vấn đề kỹ thuật hoặc câu hỏi một cách nhanh chóng và hiệu quả.
>> Xem thêm: So sánh tủ trung tâm báo cháy địa chỉ và tủ trung tâm báo cháy thường
Hướng dẫn lắp đặt tủ trung tâm báo cháy địa chỉ
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết lắp đặt tủ trung tâm báo cháy địa chỉ:
Chuẩn bị:
- Kiểm tra toàn bộ thiết bị, vật tư đầy đủ và đúng theo thiết kế.
- Chuẩn bị dụng cụ cần thiết: tuốc-nơ-vít, kìm, dao cạo cáp, bút đánh dấu,…
- Xem kỹ hướng dẫn lắp đặt của nhà sản xuất.
Lựa chọn vị trí lắp đặt:
- Đặt tủ trung tâm tại vị trí thuận lợi cho việc vận hành và giám sát.
- Tránh các vật cản, nơi nhiệt độ cao, ẩm ướt, rung động mạnh.
- Cần có đủ khoảng không gian xung quanh để bảo trì.
Lắp đặt vỏ tủ:
- Gắn vỏ tủ lên tường hoặc giá đỡ theo đúng hướng dẫn.
- Đảm bảo tủ được lắp đặt vững chắc, khó bị dịch chuyển.
Đấu nối nguồn điện:
- Đấu nối dây nguồn chính vào ổ cắm điện AC theo đúng điện áp định mức.
- Lắp ắc quy dự phòng vào vị trí quy định trong tủ.
- Lắp đặt module và các thiết bị khác:
- Lắp đặt các module đầu vào, đầu ra và các thiết bị khác vào vỏ tủ.
- Đấu nối các dây cáp tín hiệu từ các module này đến các đầu báo và thiết bị cảnhbáo theo đúng sơ đồ thiết kế.
- Kiểm tra kỹ các đấu nối, cố định cáp.
Lập trình cấu hình:
- Sử dụng phần mềm cấu hình của nhà sản xuất để lập trình tủ trung tâm.
- Cài đặt các thông số như số nhận dạng tủ, địa chỉ các đầu báo, chức năng mô-đun,….
Kiểm tra hoạt động:
- Sau khi cấu hình xong, kiểm tra hoạt động của từng đầu báo, thiết bị cảnh báo.
- Kiểm tra chế độ báo động bằng cách kích hoạt từng đầu báo lần lượt.
- Đảm bảo tính toán khả năng lưu trữ điện ắc quy đạt yêu cầu.
Hoàn thiện lắp đặt:
- Đóng nắp vỏ tủ sau khi kiểm tra hoàn tất.
- Ghi lại mọi thông tin về địa chỉ, cài đặt của tủ và các đầu báo.
- Huấn luyện nhân viên vận hành sử dụng tủ trung tâm.
- Lập biên bản nghiệm thu và hoàn công.
Kết luận
Trong bối cảnh ngày càng nhiều tòa nhà cao tầng và khu công nghiệp được xây dựng, việc lựa chọn một tủ trung tâm báo cháy địa chỉ phù hợp trở nên cực kỳ quan trọng. Qua bài viết này của VNPT iAlert, hy vọng bạn đã có cái nhìn toàn diện về các yếu tố cần xem xét khi chọn tủ điều khiển báo cháy trung tâm.
