Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, ngày nay có rất nhiều loại bình chữa cháy bột khác nhau trên thị trường, với dung tích, mẫu mã và giá cả đa dạng. Việc lựa chọn bình chữa cháy bột phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như diện tích sử dụng, loại nguy cơ cháy nổ và khả năng tài chính của người sử dụng. Bài viết này của VNPT iAlert sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng bình chữa cháy bột đồng thời khi nào sử dụng bình chữa cháy bột.
Bình chữa cháy dạng bột là gì?
Bình chữa cháy dạng bột là một loại thiết bị chữa cháy di động, sử dụng bột khô làm chất chữa cháy chính để dập tắt ngọn lửa. Bột trong bình chữa cháy này thường là các hợp chất hóa học có khả năng ngăn chặn phản ứng hóa học của lửa, từ đó làm dập tắt ngọn lửa một cách hiệu quả.
Cơ chế hoạt động của bình chữa cháy dạng bột bao gồm việc phun bột khô ra ngoài dưới áp lực cao, tạo thành một màn bột che phủ lên nguồn lửa, ngăn cản sự tiếp xúc giữa oxy và nhiên liệu, đồng thời làm giảm nhiệt độ của vật cháy. Bột khô thường được sử dụng trong các bình này có thể gồm các chất như monoammonium phosphate, natri bicarbonate, hoặc potassium bicarbonate, tùy vào loại bình và ứng dụng cụ thể.
Tác dụng của bình chữa cháy bột rất hiệu quả trong việc dập tắt cho các hỏa hoạn thuộc lớp A (chất cháy rắn), lớp B (chất lỏng hoặc chất khí dễ cháy), và lớp C (thiết bị điện đang mang điện).
Do đặc tính này, chúng rất phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong các gia đình, văn phòng, xưởng sản xuất, và các khu công nghiệp. Tuy nhiên, bột chữa cháy có thể để lại dư lượng sau khi sử dụng và cần được dọn dẹp kỹ lưỡng.
Đặc điểm cấu tạo bình chữa cháy bột
Bình chữa cháy bột là một trong những loại bình chữa cháy phổ biến và hiệu quả nhất trong việc dập tắt nhiều loại đám cháy khác nhau. Cấu tạo của bình chữa cháy bột gồm có các bộ phận chính sau:
Thân bình là phần chứa chất chữa cháy bột khô, thường được chế tạo từ thép không gỉ hoặc hợp kim nhôm với độ dày và độ bền cao. Thân bình có khả năng chịu được áp lực lớn từ bên trong khi bình được nạp chất chữa cháy và khí đẩy. Đáy bình thường được gia cứng để tăng cường khả năng chịu lực.
Đầu bình là nơi tích hợp các cơ cấu điều khiển và phun chất chữa cháy. Tại đây có van an toàn để giảm áp suất trong trường hợp quá tải, cũng như van phao để điều chỉnh lượng chất chữa cháy và khí đẩy. Đầu bình còn bao gồm vòi phun với đường ống dẫn chất chữa cháy, có thể gắn thêm vòi phun đặc biệt cho mỗi loại đám cháy.
Bên trong bình chứa chất chữa cháy bột khô, thường là hỗn hợp của một số loại muối vô cơ như natri bicacbonat, amoni photphat… Bột này có khả năng ngăn cách ôxy và nhiệt, từ đó dập tắt ngọn lửa. Ngoài ra, bình còn chứa một lượng khí đẩy như nitơ, khí cacbonic hoặc khí trơ để tạo áp suất đẩy bột ra ngoài khi sử dụng.
Phần ngoài thân bình thường được sơn màu đỏ đặc trưng và có nhãn hiệu, ký hiệu loại bình rõ ràng. Trên bình có gắn đồng hồ áp suất bình chữa cháy để kiểm tra áp suất bên trong, đảm bảo bình luôn sẵn sàng hoạt động. Bên cạnh đó còn có các phụ kiện khác như kệ treo, móc giữ, dây an toàn…
Với cấu tạo chuyên dụng và chất chữa cháy hiệu quả, tác dụng của bình chữa cháy bột rất hữu hiệu trong việc phòng cháy chữa cháy tại nhiều công trình, cơ sở sản xuất. Tuy nhiên, việc sử dụng và bảo quản bình phải tuân thủ đúng hướng dẫn để đảm bảo an toàn tối đa.
>> Xem thêm: Các phụ kiện cần thiết cho bình chữa cháy
Cách sử dụng bình chữa cháy bột
Hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy bột một cách an toàn và hiệu quả bao gồm các bước sau:
Bước 1: Đánh giá tình huống cháy
- Xác định nguồn gốc, quy mô đám cháy và loại vật liệu đang cháy.
- Chỉ sử dụng bình chữa cháy bột khi đám cháy còn nhỏ và dễ kiểm soát.
- Nếu đám cháy quá lớn, không tự ý chữa cháy mà hãy rời khỏi khu vực và báo cơ quan chức năng.
Bước 2: Chuẩn bị bình chữa cháy
- Lấy bình chữa cháy bột gần nhất, kiểm tra đồng hồ áp suất và ngày hết hạn.
- Giữ bình ở vị trí thẳng đứng và kéo chân khóa ra khỏi vòi phun.
- Lắc nhẹ bình để trộn đều bột bên trong.
Bước 3: Tiếp cận đám cháy
- Đứng cách đám cháy khoảng 3-6 mét, hướng mặt về phía gió thổi từ phía sau lưng.
- Tiến lại gần đám cháy từ từ, luôn giữ một lối thoát hiểm nếu cần rút lui.
Bước 4: Phun chất chữa cháy
- Giữ chặt vòi phun và hướng vòi về phía gốc đám cháy.
- Kéo cần bấm để phun bột chữa cháy ra theo hình quạt từ dưới lên trên.
- Duy trì phun liên tục và di chuyển quạt bột để phủ kín toàn bộ diện tích đang cháy.
Bước 5: Quan sát và phun bù
- Quan sát kỹ đám cháy sau khi đã phun bột.
- Nếu vẫn còn ngọn lửa, tiếp tục phun thêm bột để dập tắt hoàn toàn.
- Cẩn thận với khả năng bùng phát trở lại do vật liệu nóng.
Bước 6: Kiểm tra và báo cáo
- Sau khi đám cháy được dập tắt hoàn toàn, kiểm tra cẩn thận khu vực xung quanh.
- Báo cáo sự việc cho cơ quan chức năng và yêu cầu thay thế bình mới.
Lưu ý quan trọng là chỉ sử dụng bình chữa cháy khi đã được đào tạo đúng cách và đám cháy còn nhỏ, dễ kiểm soát. Luôn đảm bảo an toàn tính mạng là ưu tiên hàng đầu.
Những lưu ý khi sử dụng bình chữa cháy bột
Khi sử dụng bình chữa cháy dạng bột, có một số lưu ý quan trọng cần được tuân thủ để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình dập tắt lửa. Dưới đây là những lưu ý chính:
Kiểm tra hạn sử dụng và tình trạng bình: Trước khi sử dụng, kiểm tra xem bình chữa cháy còn trong hạn sử dụng và không bị hư hỏng hay rò rỉ. Đảm bảo rằng kim chỉ thị áp suất nằm trong vùng màu xanh, cho biết bình vẫn còn đủ áp lực.
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Mỗi loại bình chữa cháy có thể có hướng dẫn sử dụng khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn để biết cách thao tác đúng.
Sử dụng đúng loại bình cho đúng loại hỏa hoạn: Tác dụng của bình chữa cháy bột hiệu quả với các hỏa hoạn lớp A, B và C. Tuy nhiên, nó không thích hợp cho hỏa hoạn lớp D (kim loại cháy) và lớp K (dầu mỡ trong bếp).
Tránh sử dụng trong không gian kín hoặc có gió mạnh: Bột có thể phân tán nhanh chóng do gió hoặc không đạt hiệu quả trong không gian kín.
Đứng ở khoảng cách an toàn: Khi sử dụng bình, đứng cách nguồn cháy một khoảng an toàn (thường là khoảng 1 đến 3 mét) để tránh bị bỏng hoặc ảnh hưởng bởi hơi nóng.
Hướng vòi bình đúng cách: Hướng vòi bình vào gốc của ngọn lửa và phun bột theo chuyển động quét ngang để phủ lên toàn bộ khu vực cháy.
Sử dụng đến khi hết bột: Khi đã bắt đầu phun, cần tiếp tục cho đến khi hết bột để đảm bảo ngọn lửa được dập tắt hoàn toàn.
Sau khi sử dụng: Sau khi dùng bình chữa cháy, bình cần được nạp lại bởi đơn vị chuyên nghiệp. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ bình chữa cháy để sẵn sàng sử dụng khi cần thiết.
An toàn cá nhân: Trong quá trình sử dụng, luôn đảm bảo rằng bạn có các biện pháp bảo hộ cá nhân như đeo găng tay, kính bảo hộ và khẩu trang nếu có thể, nhất là trong môi trường có nhiều khói và hóa chất.
Tuân thủ những lưu ý này không chỉ giúp tăng hiệu quả trong việc chữa cháy mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường xung quanh.
Kết luận
Tác dụng của bình chữa cháy bột giúp đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, bạn nên trang bị đầy đủ bình chữa cháy cho gia đình và cơ quan làm việc, đồng thời định kỳ kiểm tra, bảo dưỡng bình theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Hãy nhớ rằng, phòng cháy hơn chữa cháy, vì vậy hãy luôn nâng cao ý thức phòng cháy chữa cháy để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi những nguy cơ hỏa hoạn.
Hãy theo dõi website của VNPT iAlert để được cập nhật thêm những thông tin mới về PCCC.
