An toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) là vấn đề quan trọng hàng đầu đối với mọi cơ sở, nhằm bảo vệ tài sản, sức khỏe con người và góp phần đảm bảo an ninh trật tự. Để giảm thiểu tối đa các nguy cơ cháy nổ và đảm bảo sự an toàn, việc thực hiện các biện pháp phòng cháy chữa cháy hiệu quả là vô cùng cần thiết.
Bài viết này của VNPT iAlert sẽ giúp bạn tổng hợp các biện pháp làm tốt công tác phòng cháy chữa cháy cho các loại hình cơ sở khác nhau, từ đó cung cấp hướng dẫn cụ thể về cách triển khai và duy trì hiệu quả công tác an toàn PCCC trong thực tế.
Những nơi cần đặc biệt chú trọng an toàn cháy nổ
Những nơi cần phải chú trọng đến biện pháp phòng cháy và cần có biện pháp làm tốt công tác phòng cháy chữa cháy.
Cơ quan nhà nước
Cơ quan nhà nước thường là những tòa nhà văn phòng lớn với số lượng nhân viên làm việc đông đúc. Khi có sự cố cháy nổ xảy ra, sẽ rất khó kiểm soát tình hình và đảm bảo an toàn cho tất cả mọi người nếu thiếu các biện pháp các biện pháp phòng cháy tại cơ sở kịp thời.
Tại cơ quan nhà nước thường tập trung nhiều hồ sơ, tài liệu quan trọng liên quan đến công việc hành chính, văn bản pháp quy, dữ liệu cá nhân của công dân… Nếu xảy ra cháy nổ, sẽ gây thiệt hại nặng nề về tài liệu không thể thay thế được. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của cơ quan và quyền lợi của người dân.
Nhiều cơ quan nhà nước được xây dựng từ lâu, hệ thống điện, đường dây cấp thoát nước đã cũ và dễ gây ra nguy cơ cháy nổ nếu không được bảo trì, sửa chữa đúng cách. Bên cạnh đó, các thiết bị văn phòng như máy in, máy photocopy, bình đun nước… cũng có thể là nguồn gây ra cháy nổ nếu sử dụng không đúng cách.
Tại đây cũng thường diễn ra nhiều hoạt động hội họp, sự kiện quy mô lớn với đông người tham dự. Nếu có sự cố cháy nổ xảy ra trong những lúc này, nguy cơ xảy ra thương vong và thiệt hại lớn là rất nghiêm trọng.
Vì những lý do trên, các biện pháp phòng chống cháy nổ cần được đặc biệt quan tâm tại các cơ quan nhà nước.
>>Xem thêm: Những nguyên nhân gây ra cháy nổ
Trường học
Trường học cũng là một trong những nơi cần đặc biệt chú trọng an toàn cháy nổ, ngoài việc thực hiện tốt cách phòng cháy, trường học cần trang bị đầy đủ các biện pháp chữa cháy để có thể kịp thời đối phó nếu có hỏa hoạn xảy ra.
Trường học thường có đông học sinh, giáo viên tập trung với mật độ dân số cao. Một khi xảy ra cháy nổ, việc thoát hiểm và kiểm soát tình hình sẽ gặp nhiều khó khăn, rủi ro gây thương vong lớn là điều khó tránh khỏi.
Nhiều trường học được xây dựng từ lâu, hệ thống điện, nước đã cũ và dễ gây ra nguy cơ cháy nổ nếu không được kiểm tra, bảo trì định kỳ. Bên cạnh đó, các phòng thí nghiệm, phòng thực hành có sử dụng hóa chất, chất dễ cháy nổ cũng là mối nguy hiểm tiềm tàng nếu không được quản lý chặt chẽ.
Trường học là nơi tập trung nhiều tài sản công như sách vở, đồ dùng dạy học, trang thiết bị phòng học… Nếu xảy ra cháy nổ, sẽ gây thiệt hại lớn về tài sản, ảnh hưởng đến hoạt động dạy và học.
Cần đầu tư những biện pháp phòng cháy chữa cháy như hệ thống phòng cháy chữa cháy hiện đại, tổ chức tập huấn, cung cấp đầy đủ kiến thức phòng cháy chữa cháy cho sinh viên, học sinh, đảm bảo học sinh/sinh viên nắm được các biện pháp cơ bản trong phòng cháy chữa cháy. Bảo trì hệ thống điện nước định kỳ, xây dựng phương án ứng phó khẩn cấp và tăng cường công tác giáo dục ý thức tại trường học là vô cùng quan trọng.
Khách sạn
Khách sạn cũng là cơ sở cần đặc biệt chú trọng đến biện pháp làm tốt công tác phòng cháy chữa cháy. Khách sạn thường đón tiếp lưu trú một lượng lớn khách du lịch, khách hàng trong và ngoài nước. Khi xảy ra sự cố cháy nổ, việc đảm bảo an toàn tính mạng và di tản hàng trăm khách an toàn là một thách thức lớn.
Tại đây có nhiều khu vực nguy hiểm như nhà bếp, phòng giặt là với các thiết bị sử dụng nhiệt và hóa chất dễ cháy. Bếp đun nấu, bình gas, máy sấy… đều tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ nếu thiếu cảnh giác.
Hiện nay nhiều khách sạn cũ hoặc khách sạn nhỏ thiếu kỹ thuật và cấu trúc chống cháy tốt như hệ thống báo cháy tự động, đường thoát hiểm, chữa cháy khẩn cấp. Khi có sự cố xảy ra, việc dập lửa và đảm bảo an toàn sẽ gặp nhiều khó khăn.
Cuối cùng, một vụ cháy tại khách sạn sẽ gây thiệt hại lớn về tài sản, danh tiếng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh doanh. Khách sạn có quy mô lớn càng có nhiều nguy cơ cao.
Vì vậy khách sạn cần đặc biệt tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn phòng cháy chữa cháy như lắp đặt hệ thống phòng cháy hiện đại, có đội phản ứng nhanh, huấn luyện nhân viên kỹ năng xử lý tình huống cháy nổ, thường xuyên kiểm tra thiết bị và tuân thủ quy trình an toàn.
Gia đình
Có các biện pháp phòng cháy trong gia đình là điều vô cùng cần thiết. Ngôi nhà là nơi có nhiều hoạt động sinh hoạt như đun nấu, giặt giũ, sử dụng điện, gas,… Những hoạt động này nếu thiếu cẩn trọng rất dễ gây ra nguy cơ cháy nổ.
Nhiều gia đình sử dụng bếp gas, bình gas mini làm nhiên liệu nấu nướng mà không tuân thủ đầy đủ các quy định về an toàn như kiểm tra rò rỉ khí gas định kỳ, sử dụng thiết bị đạt chuẩn, bảo quản đúng cách,… là nguyên nhân dễ gây cháy nổ.
Người dùng có thói quen tắt máy điện khi rời khỏi nhà nhưng vẫn để ổ cắm nối dây điện, thiết bị điện tích tụ nhiệt trong thời gian dài có thể dẫn đến cháy nổ.
Trẻ em thường hay nghịch ngợm, đùa giỡn với bật lửa, diêm và nhiều đồ vật dễ gây cháy mà không được quản lý chặt chẽ cũng là mối nguy hiểm tiềm ẩn.
Khi xảy ra cháy tại gia đình, thiệt hại về người và tài sản là rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sự an toàn của cả gia đình.
Hộ gia đình cần nâng cao cảnh giác, tuân thủ nghiêm quy định an toàn các biện pháp phòng chống cháy về sử dụng điện, gas, lửa. Cần lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy cơ bản, trang bị bình chữa cháy xách tay và xây dựng phương án phòng chống rủi ro cho gia đình. Thực hiện tốt các biện pháp phòng cháy trong gia đình là bước quan trọng đầu tiên để đảm bảo an toàn cho mình và người thân.
Chung cư
Chung cư cũng là một trong những nơi cần đặc biệt chú trọng về an toàn phòng chống cháy nổ vì những lý do sau:
Chung cư thường có mật độ dân cư đông đúc, nếu xảy ra cháy nổ sẽ rất khó kiểm soát và nguy hiểm cho sinh mạng của hàng trăm hộ dân sinh sống.
Nhiều chung cư được xây dựng từ lâu với hệ thống điện, nước đã cũ kỹ, dễ gây ra đoản mạch, rò rỉ nước và cháy nổ nếu không được bảo trì, sửa chữa đúng quy cách. Đường thoát hiểm, lối thoát nạn cũng thường hẹp, dễ gây tắc nghẽn khi cần sơ tán.
Mỗii hộ gia đình trong chung cư đều có nhiều hoạt động sinh hoạt như đun nấu, hàn xì, sử dụng bếp ga, bật lửa trà đố… nếu thiếu cẩn trọng sẽ trở thành nguyên nhân gây ra cháy nổ.
Bên cạnh thiết bị điện, bình gas, nhiều gia đình trong chung cư còn có thói quen để rơm rạ, đồ đạc dễ cháy gần khu vực bếp, điện làm gia tăng nguy cơ cháy lan nhanh.
Một khi xảy ra cháy nổ trong chung cư, khó điều khiển phương tiện chữa cháy tiếp cận, dễ gây thiệt hại nặng về người và tài sản tập thể.
An toàn phòng chống cháy nổ tại chung cư cần được đặc biệt quan tâm. Cần có hệ thống phòng cháy chữa cháy hiện đại, tổ chức tập huấn kỹ năng xử lý cho người dân thường xuyên. Đơn vị quản lý chung cư cần kiểm tra, bảo trì hệ thống điện nước định kỳ, đảm bảo đường thoát hiểm thông thoáng. Từng hộ dân cũng cần nâng cao ý thức, cẩn trọng trong sinh hoạt, tuân thủ nghiêm các quy định về phòng chống cháy nổ.
Các biện pháp phòng cháy chữa cháy cho cơ sở
Dưới đây là các biện pháp phòng cháy và các biện pháp chữa cháy cho các cơ sở trên.
Các biện pháp phòng cháy chữa cháy chung cho các cơ sở
Để đảm bảo an toàn tại các cơ sở, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp cơ bản trong phòng cháy chữa cháy:
Xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy hiện đại:
- Lắp đặt hệ thống báo cháy tự động như đầu báo khói, báo nhiệt tại các khu vực quan trọng.
- Trang bị hệ thống chữa cháy như trạm bơm chữa cháy, họng nước chữa cháy, bình chữa cháy xách tay tại các vị trí dễ tiếp cận.
- Thiết kế đường thoát hiểm rộng rãi, lối thoát nạn khẩn cấp, hệ thống chiếu sáng thoát hiểm.
- Xây dựng phòng chống cháy theo tiêu chuẩn như tường ngăn cháy, cửa chống cháy.
Thực hiện nghiêm các quy định phòng cháy chữa cháy:
- Tuân thủ quy định về sử dụng các nguồn lửa, nguồn nhiệt, hóa chất dễ cháy.
- Không tồn trữ vật liệu dễ cháy gần khu vực nguy hiểm, đảm bảo khoảng cách an toàn.
- Cấm hút thuốc, bật lửa tại khu vực nguy hiểm.
- Thiết lập quy trình kiểm tra, bảo trì hệ thống điện, khí đốt, hệ thống thông gió định kỳ.
Trang bị đầy đủ phương tiện phòng cháy chữa cháy:
- Lựa chọn phương tiện phù hợp với nguy cơ cháy của từng khu vực cụ thể.
- Trang bị đồ dùng chữa cháy thủ công như xẻng, cuốc, bình chữa cháy xách tay. Các biện pháp chữa cháy thủ công này rất cần thiết trong những trường hợp khẩn cấp ban đầu.
- Lắp đặt hệ thống cấp nước chữa cháy riêng biệt, đảm bảo áp lực nước đầy đủ.
Tổ chức lực lượng phòng cháy chữa cháy:
- Thành lập và đào tạo đội phòng cháy chữa cháy cơ sở đầy đủ kỹ năng chữa cháy.
- Phối hợp với lực lượng phòng cháy chữa cháy chuyên nghiệp địa phương.
- Tổ chức diễn tập phương án chữa cháy định kỳ để rèn luyện kỹ năng.
Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục:
- Trang bị kiến thức phòng cháy chữa cháy cho toàn thể nhân viên.
- Treo biển cảnh báo, hướng dẫn thoát hiểm rõ ràng tại các vị trí công cộng.
- Thường xuyên tổ chức lớp tập huấn về an toàn phòng cháy, chữa cháy.
Các biện pháp phòng cháy chữa cháy tại cơ quan nhà nước
Cơ quan nhà nước cần thực hiện một số biện pháp phòng cháy chữa cháy cụ thể sau:
Kiểm tra, bảo trì hệ thống điện, máy móc văn phòng định kỳ:
- Rà soát, sửa chữa kịp thời các đường dây điện, ổ cắm, thiết bị điện đã cũ, hư hỏng để tránh đoản mạch, quá tải.
- Kiểm tra, bảo dưỡng các máy văn phòng như máy in, photocopy, máy chiếu để ngăn nguy cơ cháy nổ.
Quy định nghiêm các biện pháp an toàn phòng cháy:
- Cấm hút thuốc, sử dụng lửa, đốt vật liệu dễ cháy trong văn phòng.
- Cấm tồn trữ, sử dụng chất dễ cháy nổ không đúng quy định.
- Đảm bảo lối thoát hiểm luôn thông thoáng, không được chặn, vật cản.
Trang bị phương tiện chữa cháy đầy đủ:
- Lắp đặt bình chữa cháy xách tay tại vị trí dễ lấy, dễ nhìn.
- Bố trí các chậu/thùng cát, xẻng vắt tại khu vực hay có nguy cơ cháy.
- Trang bị đầy đủ dụng cụ phá dỡ khi cần thiết như búa…
Đào tạo, huấn luyện kỹ năng phòng cháy chữa cháy:
- Tổ chức tập huấn kỹ năng sử dụng bình chữa cháy, thoát nạn cho toàn bộ cán bộ nhân viên.
- Diễn tập phương án chữa cháy và sơ tán theo các tình huống giả định định kỳ.
Kiểm tra, đánh giá công tác phòng cháy thường xuyên:
- Thành lập đoàn kiểm tra nội bộ để rà soát các nguy cơ cháy nổ.
- Phân công trách nhiệm, xử lý kịp thời các tồn tại, thiếu sót.
- Định kỳ kiểm tra, đánh giá hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy.
Các biện pháp phòng cháy chữa cháy trong trường học
Có thể thực hiện các biện pháp phòng cháy chữa cháy ở trường học như sau:
Xây dựng phòng thí nghiệm, phòng thực hành đạt tiêu chuẩn:
- Lắp đặt hệ thống thông gió, chất khí độc, chất dễ cháy riêng biệt.
- Trang bị tủ đựng đủ tiêu chuẩn, biện pháp phòng chống tràn đổ.
- Có trang bị phương tiện chữa cháy thích hợp tại phòng thí nghiệm là việc làm cần thiết trong các biện pháp phòng cháy chữa cháy trong trường học
Kiểm tra, quản lý chặt chẽ các nguồn nguy hiểm:
- Theo dõi, quản lý việc sử dụng điện, khí đốt tại phòng thí nghiệm, bếp ăn.
- Kiểm tra định kỳ hệ thống điện, khí đốt để kịp thời phát hiện và sửa chữa.
- Không cho phép trẻ em tự ý sử dụng các nguồn lửa, nguồn nhiệt.
Tổ chức tập huấn kỹ năng phòng cháy chữa cháy:
- Trang bị kiến thức cơ bản, kỹ năng chữa cháy cho giáo viên và nhân viên.
- Tổ chức các buổi diễn tập phương án chữa cháy và sơ tán định kỳ.
- Giáo dục kỹ năng thoát nạn khi có sự cố cho học sinh.
>> Xem thêm: Quy định về tập huấn phòng cháy chữa cháy
Thành lập đội phòng cháy chữa cháy của trường:
- Đào tạo đội phòng cháy chữa cháy trường học với kiến thức chuyên môn.
- Trang bị đầy đủ trang thiết bị dụng cụ cho đội.
- Phối hợp với lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp trên địa bàn.
Thường xuyên kiểm tra, bảo trì hệ thống phòng cháy chữa cháy:
- Bảo dưỡng, sửa chữa đường ống cấp nước, họng chữa cháy định kỳ.
- Kiểm tra, thay thế bình chữa cháy quá hạn sử dụng.
- Rà soát, bảo dưỡng hệ thống báo cháy, thoát hiểm thường xuyên.
>> Xem thêm: Cách lựa chọn thiết bị truyền tin cảnh báo sự cố cho trường học
Biện pháp phòng cháy chữa cháy trong khách sạn
Các biện pháp phòng cháy chữa cháy trong khách sạn cần được chú trọng như sau:
Xây dựng cơ sở theo tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy:
- Thiết kế và xây dựng theo đúng quy chuẩn về gối cháy, đường thoát nạn, khoảng cách an toàn.
- Sử dụng vật liệu không cháy, chậm cháy tại các khu vực quan trọng.
- Lắp đặt hệ thống chống cháy tự động như sprinkler, báo khói, báo nhiệt.
Quản lý chặt chẽ các khu vực nguy hiểm cháy nổ:
- Kiểm soát chặt các hoạt động hàn xì, sử dụng lửa trong nhà bếp, giặt là.
- Kiểm tra, bảo trì định kỳ hệ thống ga, bếp đun, máy giặt để phòng ngừa rò rỉ, cháy nổ.
- Quy định rõ khu vực cấm hút thuốc, xử lý nghiêm khách vi phạm.
Trang bị đầy đủ phương tiện phòng cháy chữa cháy:
- Lắp hệ thống chữa cháy bằng nước với áp lực, lưu lượng đủ lớn.
- Đặt bình chữa cháy xách tay tại các nơi công cộng và trong phòng khách.
- Trang bị phương tiện chữa cháy khác như chăn chống cháy, xẻng vằn…
Việc triển khai đồng bộ biện pháp phòng cháy chữa cháy trong khách sạn sẽ giúp khách sạn không chỉ tuân thủ quy định PCCC mà còn đảm bảo an toàn tối đa cho khách hàng và tài sản.
>> Xem thêm: Cách lựa chọn thiết bị truyền tin cảnh báo sự cố cho khách sạn
Đào tạo, huấn luyện kỹ năng phòng cháy chữa cháy:
- Tập huấn kỹ năng chữa cháy, sơ cấp cứu cho nhân viên khách sạn.
- Tổ chức đội phòng cháy chữa cháy khách sạn với kỹ năng chuyên nghiệp.
- Diễn tập các phương án chữa cháy, sơ tán khách theo tình huống giả định.
Hướng dẫn khách về an toàn cháy nổ:
- Đặt bảng nội quy, cảnh báo về phòng chống cháy nổ tại nơi công cộng.
- Nhân viên lễ tân hướng dẫn khách về các quy định an toàn khi nhận phòng.
>> Xem thêm: Quy định phòng cháy chữa cháy trong khách sạn
Biện pháp phòng cháy chữa cháy trong gia đình
Có thể thực hiện các biện pháp phòng cháy trong gia đình như:
Kiểm tra, bảo trì hệ thống điện, khí đốt định kỳ:
- Nâng cấp, thay thế hệ thống điện, ổ cắm đã cũ để tránh đoản mạch.
- Kiểm tra rò rỉ khí đốt, đấu nối bình gas hàng năm.
- Không tự ý can thiệp, sửa chữa hệ thống điện, khí đốt.
An toàn trong sử dụng bếp đun, lò nướng:
- Không rời khỏi bếp khi đang nấu nướng để tránh cháy do quá nhiệt.
- Cất giữ đồ dễ cháy tránh xa khu vực bếp đun ít nhất 1 mét.
- Sử dụng phích nấu có bình chứa dầu mỡ đầy đủ để tránh dầu mỡ bắn tóe gây cháy.
An toàn khi sử dụng nguồn lửa và nguồn nhiệt:
- Không để trẻ em tiếp xúc với diêm, bật lửa hay bất kỳ nguồn lửa nào.
- Tắt tàn lửa thuốc lá dưới bề mặt cứng, không vứt tàn thuốc bừa bãi.
- Không đốt rơm rạ, đốt than tổ ong trong nhà để tránh khí CO gây ngộ độc.
Trang bị phương tiện phòng cháy chữa cháy tối thiểu:
- Có bình chữa cháy xách tay dạng bột hoặc khí CO2.
- Chuẩn bị sẵn chậu/xô nước, xẻng vắt để dập tắt đám cháy kịp thời.
- Dụng cụ đơn giản để phá dỡ vách tường khi cần thoát hiểm.
Xây dựng phương án ứng phó khi có sự cố cháy nổ:
- Có hướng dẫn sơ tán, đưa trẻ em thoát ra ngoài trước khi dập lửa.
- Chuẩn bị công tắc điện tổng hạ áp khi cần thiết.
- Chuẩn bị các con đường thoát hiểm thông thoáng.
Việc thực hiện các biện pháp phòng cháy chữa cháy trong gia đình này không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp ngăn chặn những rủi ro tiềm ẩn do cháy nổ có thể xảy ra trong cuộc sống hàng ngày.
>> Xem thêm: Sự cần thiết của thiết bị truyền tin cảnh báo sự cố đối với hộ gia đình
Biện pháp phòng cháy chữa cháy tại chung cư
Những biện pháp PCCC cho chung cư bao gồm.
Tuân thủ nghiêm các quy định về phòng chống cháy nổ:
- Không tập trung nhiều vật liệu dễ cháy quanh khu vực bếp, lối đi chung.
- Không thực hiện các công việc hàn xì, đun nấu bằng than tổ ong trong chung cư.
- Hạn chế sử dụng các nguồn lửa, nguồn nhiệt ngoài mục đích gia đình.
>> Xem thêm: Quy định về phòng cháy chữa cháy chung cư
Đảm bảo hệ thống phòng cháy chữa cháy chung:
- Không được tự ý lấn chiếm, chắn lối thoát nạn, lối đi chung.
- Kiểm tra, sửa chữa kịp thời các đầu báo khói, đầu phun nước chữa cháy tự động.
- Chuẩn bị sẵn các dụng cụ chữa cháy thô sơ như bình xịt, xô nước, xẻng vằn.
>> Xem thêm: Cách lựa chọn thiết bị truyền tin cảnh báo sự cố cho chung cư
Tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức cộng đồng:
- Phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng cháy chữa cháy cho các hộ dân trong chung cư.
- Tổ chức diễn tập phương án chữa cháy và sơ tán định kỳ.
- Truyền thông nâng cao ý thức chấp hành các quy định phòng chống cháy nổ.
Kiểm tra, bảo trì hệ thống điện, khí đốt thường xuyên:
- Lên lịch kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống điện, đấu nối ống dẫn khí đốt định kỳ.
- Kịp thời nâng cấp, thay thế hệ thống điện, khí đốt đã cũ, hư hỏng để đảm bảo an toàn.
- Cấm tự ý can thiệp, sửa chữa hệ thống này mà không được phép.
Xây dựng lực lượng phòng cháy chữa cháy tại chung cư:
- Thành lập đội phòng cháy chữa cháy với sự tham gia của cư dân trong chung cư.
- Đào tạo, trang bị kiến thức kỹ năng chữa cháy cơ bản cho đội viên.
- Phối hợp với lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp trên địa bàn.
Kết luận
Hy vọng bài viết này của VNPT iAlert đã cung cấp cho bạn các biện pháp phòng cháy chữa cháy hiệu quả cho các loại hình cơ sở khác nhau. Việc áp dụng các biện pháp làm tốt công tác phòng cháy chữa cháy một cách khoa học và thường xuyên sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ xảy ra cháy nổ, bảo vệ an toàn cho tính mạng và tài sản.
